Een groene gevel wordt beplant met een combinatie van verschillende planten. We krijgen vaak de vraag, welke planten we gebruiken in onze groene gevels? Dankzij jarenlange ervaring met het kweekproces en onderhoud van groene gevels, hebben we een aantal standaard plantassortimenten zorgvuldig samengesteld, die voor vele zonoriëntaties, windrichtingen en klimaten geschikt zijn. Welke criteria aan de plantselectie voor een groene gevel ten grondslag liggen, vertellen Lenhard van Ballegooijen, directeur van Sempergreen Nurseries, en Peter van Klaveren, onderhoudsspecialist bij Sempergreen Vertical Systems, vol passie in dit artikel.
Criteria voor plantselectie
“Onze plantassortimenten zijn met vallen en opstaan tot stand gekomen.” vertelt Lenhard van Ballegooijen. “Het is een continu proces geweest van uitproberen en kijken hoe planten zich gedragen onder diverse omstandigheden. Uit jarenlang testen in de kas en ervaringen die we terugkregen vanuit ons onderhoudsteam, is heel veel vakkennis ontwikkeld. Vanuit deze deskundigheid zijn standaard plantassortimenten ontstaan, waarvan we nu vol vertrouwen kunnen zeggen, dat we voor elke situatie en elk project de meest geoptimaliseerde plantselectie aanbieden.”
1. Zonoriëntatie
Van Ballegooijen: “De zonoriëntatie is het eerste en belangrijkste criterium als je planten gaat selecteren voor een groene gevel. Zonlicht is bepalend voor de bloei van planten. Onze standaard plantenmix bestaat altijd uit een combinatie van winterharde (en dus altijd groenblijvende planten) en bloeiende planten. Bloeiende planten zijn vaak bladverliezende planten. Deze planten verliezen hun blad in het najaar en komen in het voorjaar terug met nieuw blad en bloemen. Bij een verticale tuin met weinig licht, bijvoorbeeld door een ligging op het noorden of noordwesten, bieden we speciaal voor deze projecten twee plantassortimenten aan. In deze plantselectie zitten alleen winterharde altijdgroene planten die goed gedijen in halfschaduw of schaduwomstandigheden.”
2. Bloeiperiode
“In een beplantingsplan voor een verticale tuin houden we ook rekening met de bloeiperiodes van de planten. We zorgen ervoor dat de bloeiperiodes elkaar zoveel mogelijk opvolgen, zodat de gevel van het voorjaar tot het einde van de zomer in bloei staat. Mooie bloeiers zijn bijvoorbeeld de Geranium sangineum en de Potentilla fruticosa.” aldus Van Ballegooijen.
3. Bloemkleur
“Een ander aspect is de bloemkleur. Soms hebben klanten een voorkeur voor een specifieke kleur. Daarvoor hebben we twee beplantingsplannen ontwikkeld, die qua kleur perfect op elkaar afgestemd zijn. Zo kun je naast het standaardassortiment kiezen voor een op maat gemaakt plantschema met een verschillende bloemkleuren. Bijvoorbeeld blauw-paarskleurige planten zoals de Campanula poscharskyanam, Geranium renardii en Veronica prostrata. Of kies voor een meer geelkleurige bloemenpracht met planten zoals de Hypericum calycinum, de Iberis sempervirens en de Waldsteinia ternata.”
4. Bladkleur
“Wij kijken trouwens niet alleen naar de kleur van de bloemen, maar ook naar de kleur van het blad. Door accenten te leggen in de bladkleur van de planten, heeft een SemperGreenwall ook buiten de bloeiperiodes een energieke uitstraling. Je kunt heel goed verschillende kleuren blad met elkaar combineren. Zo passen frisgroene en donkergroene bladeren uitstekend bij meer grijze en rode bladkleuren. Met behulp van blad- en bloemkleuren kun je ook mooie patronen in een wand maken, als een klant dit wenst.”
5. Bladgrootte
Peter van Klaveren vult aan: “Bij de plantenmix kijken we ook naar de grootte van het blad. De combinatie van planten met grote en kleinere bladeren geeft een mooi 3D-effect. Bovendien creëren grote bladeren een mooie bedekking van de wand. We letten er hierbij goed op, dat de bladeren niet dusdanig groot worden, dat ze gaan overwoekeren en de planten eromheen onvoldoende zonlicht krijgen. Dit is een belangrijke balans, waar we altijd naar op zoek zijn. Onderhoud van een groene gevel speelt hierin een grote rol, om de diversiteit van de planten te behouden.”
6. Wortelgestel/Doorworteling
“In onze plantselectie beoordelen we ook altijd de mate van doorworteling van de plant. Hoe sterker de wortels, hoe sterker de plant. Daarom kiezen we altijd voor planten, die een sterk wortelgestel ontwikkelen en hierdoor goed geschikt zijn voor de verticale groeirichting.”
7. Windbestendigheid
“Planten in een outdoor groene gevel moeten bovendien goed bestand zijn tegen de wind. Ook hier is de doorworteling weer van belang. Hoe steviger de wortels van een plant, hoe beter de plant bestand is tegen hevige windomstandigheden. Ook geldt; hoe hoger de groene gevel, hoe meer wind een groene gevel zal vangen. Een goed voorbeeld hiervan is het project Eden Tower in Frankfurt, één van de hoogste groene gevelprojecten van Europa. De groene gevels rijken hier tot maar liefst 98 meter hoog en omvatten in totaal 185.000 planten, verdeeld over meer dan 2.000 m². Om uitval van planten op deze hoogte te voorkomen, is windbestendigheid uiterst belangrijk.”
8. Waterbehoefte
“We kijken ook altijd goed naar de waterbehoefte van een plant. Tussen verschillende plantsoorten kan een groot verschil in waterbehoefte zitten. Zonder water gaan planten dood. Als je dan planten bij elkaar hebt staan, waarbij de ene plant heel veel en de andere plant heel weinig water nodig heeft, dan zal een van de plantensoorten het niet overleven. Daarom zoeken we soorten bij elkaar die qua waterbehoefte sterk op elkaar lijken. Zo kunnen we altijd de juiste hoeveelheid water toedienen via het automatische Plant Care System.”
9. Klimaat
“Tot slot is het klimaat bepalend voor de plantselectie van een groen gevelproject. Ons standaard assortiment is geschikt voor vrijwel elk klimaat, van een zee- tot een landklimaat en van een koud noordelijk tot een warm zuidelijk klimaat. Wel kunnen we bijvoorbeeld accenten leggen. Bij groene gevels die aan de kust geplaatst worden, valt de keuze vooral op harde planten en grassoorten, zoals de Calex oshimensis en de Alchillea millefolium. Dit zijn planten met een hoge zoutbestendigheid.”
Standaardassortiment SemperGreenwall Outdoor
Van Ballegooijen vervolgt: “Onze standaard plantenmix voor een outdoor groene gevel bestaat uit 19 verschillende soorten planten, met verschillende bloeiperiodes, bloem- en bladkleuren. Deze selectie is een combinatie van zon- en halfschaduwplanten, en ook een samenspel tussen bladverliezende en winterharde planten. Per paneel worden 25 planten ingeplant, dit gebeurt willekeurig, zodat je een levendige wand met een grote diversiteit aan planten krijgt.”
Assortimenten voor een groene gevel op het noorden
“Kies je voor een verticale tuin op een locatie met weinig licht, dan moet je je plantselectie hierop aanpassen. Omdat de keuze voor bloeiende planten beperkt is, leggen we de kleuraccenten hier juist in de bladkleur. Voor een groene gevel georiënteerd op het noorden zijn twee verschillende standaardassortimenten ontwikkeld; een mix Rood-Schaduw met planten, zoals de Ajuga reptans, Bergenia cordifolia en de Physocarpus opulifoloius; en een Groen-Schaduw assortiment met bijvoorbeeld de Euonymus fortinei en de Lonicera pileata. In beide mixen zijn alleen winterharde halfschaduw- en schaduwplanten verwerkt, zodat deze gevels uitstekend bestand zijn tegen de schaduwrijke omstandigheden.”
Standaardassortiment SemperGreenwall Indoor
“Ook voor een indoor groene gevel is een standaard assortiment beschikbaar. De keuze aan kamerplanten is kleiner dan bij buitenplanten, omdat er hier eenvoudigweg minder van zijn. Bij een indoor SemperGreenwall planten we 20 planten per paneel. Hierbij wordt de grootte van de planten goed op elkaar afgestemd. Ook kijken we goed naar de waterbehoefte van de verschillende planten en de hoeveelheid licht die beschikbaar is. Als een indoor groene gevel te donker staat, adviseren we altijd om extra verlichting aan te brengen, zodat de planten ook onder donkere omstandigheden in goede gezondheid blijven,” zegt Van Klaveren. “Planten die het goed doen in een indoor groene gevel zijn bijvoorbeeld de Epipremnum aureum, de Philodendron scandens en de Spathiphyllum. Deze planten hebben ook nog eens een extra luchtzuiverende werking!”
Plantkeuze naar wens
“Soms krijgen we de vraag of we ook een groene gevel kunnen inplanten met planten die door de klant zijn geselecteerd. Dat kan zeker! We hebben hiervoor een lijst van 40 à 50 soorten outdoor-planten en 20 indoor-planten beschikbaar, waaruit klanten kunnen kiezen. Van al deze planten kennen we de specifieke kwaliteiten, of ze geschikt zijn voor verticale groei en hoe ze zich gedragen onder diverse omstandigheden. Als het bijvoorbeeld om een groene gevel in een extreem klimaat gaat, dan leggen we uit, dat het verstandig is om te kiezen voor planten die geschikt zijn voor deze situatie. Zo komen we samen met de klant altijd tot het mooiste resultaat voor hun groene gevelproject.”
“Een goed voorbeeld van een gevel, die naar wens is ingeplant is het project MCX Apeldoorn. Hier bestond de wens vanuit de klant om te beplanten met slechts twee planten; Pachisandra terminalis ‘green sheen’ en Euonymus fortunei ‘Radicans’. We kijken of deze planten dan bij elkaar passen, qua waterbehoefte, bladgroei en doorworteling. Dat bleek het geval en zo kom je tot een prachtig eindresultaat naar wens van de klant. Ook Spa Zuiver in Amsterdam is een voorbeeld van zo’n project. We zijn nu bezig met een project in Frankrijk, dat geheel naar wens van de klant ontworpen en ingeplant wordt,” besluit Van Ballegooijen.
Levering uit voorraad
“De minimale kweektermijn is 14 tot 16 weken, als we in het groeiseizoen zitten, dus in het voorjaar. Als we een opdracht buiten het groeiseizoen ontvangen, zal deze termijn langer zijn, omdat het langer duurt tot de planten volgroeit zijn in de gevel. Maar normaal gesproken worden projecten ruim van tevoren bij ons aangemeld, zodat we voldoende tijd hebben om een groene gevel voor een project op te kweken. Gelukkig hanteren we altijd een ijzeren voorraad, dus mocht een project snel opgeleverd moeten worden, dan is daar vaak wel een mouw aan te passen.”
Meer weten over onze planten?
Wil je meer weten over welke plantassortimenten we gebruiken voor onze groene gevels? Neem dan geheel vrijblijvend contact op met een van onze groene gevelspecialisten.
